Khô cá lù đù cho tôi nhiều cảm nhận đặc biệt, trước nhất là cái tên sau là sắc vị. Người ta thường ví von “lù đù vác lu chạy”, trong trường hợp này có vẻ rất hợp lý.
Vậy nên, mỗi lần ăn khô lù đù cơm không hiểu sao luôn thiếu còn khô thì luôn dư. Vị mặm mòi của biển, vị thịt ngọt dịu dẻo, đặc biệt gia giảm thêm chút hương vị quê hương khiến con khô cứng nhắc trở thành món ngon đặc biệt.
Khô Cá Lù Đù Món Ăn Thân Thuộc
Khô lù đù mộc mạc gần gũi được làm từ con cá lù đù, ở quê còn gọi là cá đù. Loài cá nhỏ này phổ biến đến nỗi giá trị kinh tế của nó chỉ phù hợp với nhà nghèo. Đi chợ, người ta chọn mớ cá về kho cho có món mặn, ăn cùng canh rau tập tàng để bữa cơm thêm tươm tất. Sau này, đời sống thay đổi số phận của cá đù được lên hương với món khô lù đù giản dị mà ngon ngọt.
Cá đù một bước lên hương nhờ khô cá lù đù
Khô lù đù quen thuộc với người dân vùng Bạc Liêu, Cà Mau, Đồng Tháp và cũng chỉ ở đây mới có thứ khô lù đù ngon nhất, tốt nhất. Bởi khi đã trải qua nhiều khó khăn, cực khổ con người mới có nghị lực để thay đổi cuộc sống. Họ đã áp dụng những kinh nghiệm về độ muối và thời tiết giữ lại vị ngọt dẻo thuần túy của cá và tăng thời gian bảo quản.
Làm khô quy định đầu tiên phải tuân thủ là cá tươi, không chọn cá ươn. Sau đó mới làm sạch, cắt đầu bỏ đầu, mổ bụng, tách xương. Làm xong rửa lại với nước sạch, để cho ráo nước. Tiếp tục pha muối với nước để ngâm cá cho thấm trước khi đem phơi. Người thợ lành nghề sẽ biết chọn loại muối, tỉ lệ nước phù hợp để ngâm cá vì chỉ cần lơ là một chút ở khâu này, khô đù sẽ bị bủng dễ hỏng.
Tất cả quy trình này sẽ được ngư dân làm trước lúc nắng lên cao. Làm khô không khó nhưng khó làm khô ngon bởi chỉ ai biết thuận ông trời mới có được thành quả mỹ mãn. Khô phơi tự nhiên dưới nắng gắt miếng thịt cá se lại, ấn tay vào vẫn thấy có độ đàn hồi nhất định, màu sắc óng ánh khác hẳn miếng khô khốc, cứng sấy từ lò ra. Bởi vậy, người sành ăn luôn chọn mua khô cá lù đù một nắng hoặc khô từ các hộ gia đình làm khô truyền thống.
Nhỏ con nhưng khô cá lù đù lại khá mập thịt nên dẫu có biến thành khô rồi mỗi miếng thịt vẫn rất chất, tiết vị ngọt béo bùi. Thực khách vì thế không cần mất công chế biến này nọ cũng có được món ăn ngon. Lấy cái chảo, cho chút dầu bắc lên bếp chiên khô cho vàng thơm cho lớp da cá phồng rộp lên là xong. Tỉ mỉ thì pha thêm chút mắm chua ngọt rưới vào cũng thành khô lù đù sốt chua ngọt sáng vàng. Hoặc đổi vị với ít xoài xanh trộn gỏi.
Đặc biệt khi chế biến cơ thể cá đù tự tiết ra một loại mỡ, mỡ này chủ yếu ở phần bụng nên những ai không thích dầu mỡ chiên có thể yên tâm. Hương vị cá đù sau khi chế biến không chê vào được được, thớ thịt dẻo mềm kèm theo vị ngọt cá cộng thêm tí bùi bùi của mỡ. Thế nên, đừng thấy lù đù mà chê nhé.
Bữa cơm có đĩa khô cá lù đù chiên vàng thơm, dẻo mềm; thêm tô canh rau tập tàng ngọt lịm hay tô canh khoai mỡ bùi bùi với người quê thế là đủ, thế đã coi là thịnh soạn. Còn với người xì phố thế đã đủ độc đáo, đủ đẩng cấp rồi. Vậy mới nói, khô lù đù càng đậm càng thắm.
Tham khảo thêm các sản phẩm khác của Cô Gạo – Đặc sản Kiên Giang
Xem thêm các hoạt động của Cô Gạo – Đặc sản Kiên Giang tại đây