Dựa trên nhu cầu khác nhau của các loại cây cảnh đối vói đất trồng, bạn hoàn toàn có thể tự tay phối trộn đất trồng cây cảnh với thành phần dinh dưỡng đầy đủ, giàu chất mùn, cấu trúc hạt tốt, có khả năng giữ nước, giữ phân bón, thoáng khí và thoát nước tốt. Hoa và cây cảnh có nhiều chủng loại khác nhau với tập tính sinh trưởng khác nhau, cho nên việc phối trộn đất cũng nên dựa vào tập tính sinh trưởng của cây cũng như tính chất của các nguyên liệu thành phần.
1. Lựa chọn nguyên liệu trộn đất trồng cây
Muốn cho cây cảnh đẹp thì đất trồng phải tốt. Có rất nhiều nguyên liệu để phối trộn nên đất trồng cây cảnh, có một số nguyên liệu chủ yếu sau:
– Đất vườn: Là đất bề mặt được lấy từ vườn trồng rau, vườn trồng câyăn quả. Đất vườn là nguyên liệu cơ bản để phối trộn nên nhiều loại đất trồng khác nhau.
– Đất đồi núi (đất mặt đồi núi): Là một loại đất mùn tự nhiên. Loại đất này tơi xốp, chua. Đất đồi núi là nguyên liệu chính để phối trộn nên các loại đất trồng cho cây cảnh ưa đất chua chẳng hạn như hoa trà, đỗ quyên… Loại đất này cũng có thể sử dụng một mình, không cần phối trộn với các nguyên liệu khác.
– Đất lá mục: Đây là loại đất chua (pH nhỏ hơn 7), có hàm lượng chất mùn cao, giữ nước tốt, tính thẩm thấu tốt, là một trong những nguyên liệu chính để phối trộn nên đất trồng cây cảnh.
– Phân chuồng: Trộn phân của các loài gia súc, gia cầm như trâu, bò, lợn, gà, ngựa, dê, vịt, bồ câu,… cùng với bùn và cỏ, sau khi ủ hoai và lên men, đem ra phơi khô để sử dụng. Loại phân này giàu chất mùn và dinh dưỡng.
– Mùn cưa: Mùn cưa phơi khô 1-2 ngày, sau đó sử đụng nước vôi để tưới lên rồi ủ. Ủ mùn cưa trong vòng 01 tuần, sau đó đem ra sử dụng. Có thể trộn lẫn với đất trồng, để cho đất trở nên tơi xốp, giữ nước tốt.
Ngoài ra, rêu, bột xương, cát sông, bùn ao, bùn sông, vỏ cây, đá trân châu (còn gọi là đất pertile), đá vermiculite,… đều là những nguyên liệu tốt để phối trộn đất trồng cây.
2. Yêu cầu đối với đất trồng sau khi trộn
Khi phối trộn đất trồng cây cảnh, tỷ lệ giữa các nguyên liệu thành phần thường không có công thức cố định, chỉ cần đất trồng sau khi được phối trộn đạt được những tiêu chí dưới đây thì đó là đất trồng tốt:
- Dinh dưỡng phong phú
- Thoát nước tốt: Nước tưới dư cần được thoát khỏi đất trồng ngay lập tức. Đất trồng thoát nước kém sẽ khiến cho đất thiếu thoáng khí, đồng thời đọng nhiều muối kim loại.
- Thông thoáng: Độ lớn của các hạt vật liệu dùng trong đất trồng cần đủ to để có những khe hở li ti (giữa những hạt đất). Những khe hở đó cũng chính là khoảng không cho rễ thở.
- Giữ nước tốt: Đất trồng cần có khả năng giữ và nhả nước sao cho vùng rễ của cây có “độ ẩm tối thiểu” suốt khỏang thời gian giữa 2 lần tưới.
- Giữ phân bón tốt
- Bình thường đất không bị nứt nẻ. Khi bị ướt thì không đóng bánh.
- Độ pH hợp lý.
- Trong đất không chứa các chất độc hại hoặc trứng sâu bọ, côn trừng.
3. Tỷ lệ trộn đất trồng cây
Phối trộn đất trồng cây cảnh cần phải dựa trên nhiều nhân tố khác nhau như đặc điểm, tập tính sinh trưởng của cây cảnh, tính chất của nguyên liệu thành phần… để xác định tỷ lệ của các nguyên liệu thành phần.
Phối trộn đất trồng cho hoa trà, hoa đỗ quyên, hoa hàm tiếu; có thể sử dụng các nguyên liệu như đất lá mục, đất đồi núi, tro, cát để phối trộn. Tỷ lệ các nguyên liệu thành phần như sau: đất lá mục 40%, đất đồi núi 30%, tro 10%, cát 20%, đồng thời thêm một ít bột xương.
Phối trộn đất trồng cây bách, cây nam thiên trúc có thể sử dụng đất đồi núi (45%), đất lá mục và tro (tổng cộng 35%), cát (20%) để phối trộn.
Phối trộn đất trồng cho các loài hoa cây cảnh trồng trong nhà như cúc, thược dược: trước tiên trộn đất lá mục (30%) với bùn ao (40%) và đất vườn (30%). Sau đó dùng hỗn hợp trên (70%) trộn với tro trấu (30%), cho thêm một ít bột xương và vôi bột để đất có độ pH trung tính.
Phối trộn đất trồng cây thủy tùng, dây nhện: yêu cầu đất phải thông thoáng, thoát nước tốt. Có thể phối trộn bằng cách sử dụng đất vườn hoặc bùn ao (60%), cát (10%) và tro trấu (30%).
Phối trộn đất trồng cho hoa mai, hải đường: nguyên liệu phối trộn gồm đất lá mục (35%), bùn ao (35%), cát (15%), tro trấu (15%), cộng thêm một ít bột xương.
Phối trộn đất nền cho các loại cây cảnh thưởng thức lá trồng trong nhà: trộn 2 phần tro với 1 phần đá trân châu và 1 phần đá vermiculite. Hoặc cũng có thể trộn 1 phần than bùn, 1 phần đá trân châu và 1 phần vỏ cây với nhau.
Tỷ lệ trộn đất trồng cây với các loại rau sạch tại nhà: 5 phần đất nền, 3 phần giá thể, 2 phần phân bón. Giá thể trộn cùng đất trồng sẽ làm cho đất tơi xốp hơn, rau vì thế mà cũng hấp thu được toàn bộ vi chất dinh dưỡng.